Już 19 marca 2025 roku wejdą w życie nowe przepisy, które zmieniają zasady przyznawania urlopu dla rodziców tzw. wcześniaków. Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadza dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców dzieci urodzonych przedwcześnie lub wymagających dłuższego pobytu w szpitalu. Oto najważniejsze informacje:
Komu przysługuje dodatkowy urlop?Zgodnie z art. 180² Kodeksu pracy, pracownica lub pracownik – ojciec wychowujący dziecko – będzie miał prawo do uzupełniającego urlopu macierzyńskiego po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego w przypadku urodzenia dziecka:
1. Przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową do 1000 g – dodatkowy tydzień urlopu za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do 15. tygodnia po porodzie.
2. Między 28. a 37. tygodniem ciąży i z masą urodzeniową powyżej 1000 g – dodatkowy tydzień urlopu za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu do 8. tygodnia po porodzie.
3. Po ukończeniu 37. tygodnia ciąży, jeśli pobyt dziecka w szpitalu wyniesie co najmniej 2 kolejne dni w okresie od 5. do 28. dnia po porodzie – dodatkowy tydzień urlopu za każdy tydzień pobytu dziecka w szpitalu w tym czasie.
Co w przypadku ciąży mnogiej?W przypadku narodzin więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie uwzględnia się:
- wagę dziecka o najniższej masie urodzeniowej,
- czas pobytu w szpitalu dziecka najdłużej hospitalizowanego,
- okresy pobytu w szpitalu dzieci sumują się (do upływu odpowiednio 8. albo 15. tygodnia po porodzie), a niepełne tygodnie zaokrągla się w górę.
Dodatkowy urlop macierzyński będzie udzielany jednorazowo na wniosek złożony w formie papierowej lub elektronicznej, co najmniej 21 dni przed zakończeniem podstawowego urlopu macierzyńskiego. Do wniosku trzeba dołączyć:
- zaświadczenie szpitalne z informacją o okresie hospitalizacji dziecka,
- dokumenty wskazane w przepisach szczegółowych (wydanych na podstawie art. 1868a Kodeksu pracy).
Podczas dodatkowego urlopu macierzyńskiego pracodawca nie może:
- przygotowywać wypowiedzenia ani rozwiązania stosunku pracy,
- wypowiedzieć ani rozwiązać umowy, chyba że za zgodą związku zawodowego w przypadku ciężkiego naruszenia przez pracownika.
Wyjątkiem są sytuacje ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.
Zmiany dla rodzin zastępczychDodatkowy urlop macierzyński przysługuje też:
- Pracownikom, którzy przyjęli dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza (z wyjątkiem zawodowych rodzin zastępczych).
- Pracownikom, którzy wystąpili do sądu o przysposobienie dziecka, jeśli pobyt dziecka w szpitalu miał miejsce po przyjęciu dziecka na wychowanie.
Nowe regulacje obejmą osoby, które w dniu wejścia ustawy będą uprawnione do korzystania z urlopu macierzyńskiego. Przewidziano także możliwość uzyskania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający dodatkowemu urlopowi.
Te zmiany to krok w kierunku wsparcia rodziców wcześniaków, pozwalający im lepiej pogodzić obowiązki zawodowe z opieką nad dzieckiem wymagającym szczególnej troski.
Autor: r.pr. Stefan Zimny
