Rynek firm kurierskich w Polsce
Rosnąca popularność sprzedaży za pośrednictwem Internetu pociąga za sobą intensywny rozwój rynku usług kurierskich. Urząd Komunikacji Elektronicznej podał, że liczba przesyłek kurierskich dostarczonych w Polsce w 2021 r. przekroczyła 770 milionów sztuk – dla porównania w 2019 r. doręczono ponad 440 milionów paczek, a w 2020 r. przeszło 635 milionów przesyłek. Znaczna liczba przesyłek sprawia, że nieuniknione są incydenty w postaci błędów czy wypadków prowadzących do utraty bądź uszkodzenia przesyłki.
Uszkodzenie przesyłki – odpowiedzialność przewoźnika
Firma kurierska czy operator pocztowy odpowiada za szkody powstałe w wyniku zaginięcia lub uszkodzenia przesyłki od chwili przyjęcia paczki od nadawcy do momentu jej doręczenia adresatowi. Zakres odpowiedzialności ograniczony jest co do zasady do wartości przesyłki, która jest zadeklarowana przez nadawcę w liście przewozowym. Wartość przesyłki jest również brana pod uwagę przy ustaleniu wysokości ubezpieczenia paczki, które powszechnie stosują przewoźnicy. Szkoda, która powstała na skutek zagubienia lub uszkodzenia przesyłki przez firmę kurierską naprawiana jest wtedy przez ubezpieczyciela. To ubezpieczyciel wypłaca nadawcy należne odszkodowanie.
Rażące niedbalstwo lub umyślna wina kuriera
Czy są sytuacje, w których odpowiedzialność przewoźnika przekracza zadeklarowaną wartości paczki? Ma to miejsce wtedy, gdy do utraty lub uszkodzenia przesyłki dojdzie z tzw. winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika. Wina umyślna oznacza, że przewoźnik gubiąc przesyłkę lub doprowadzając do jej uszkodzenia, chciał wyrządzić nadawcy szkodę lub świadomie godził się na jej wyrządzenie. Niestety w praktyce nadawcy niezwykle ciężko jest wykazać winę umyślną przewoźnika.
Rażące niedbalstwo natomiast powinno być rozumiane jako niezachowanie podstawowych standardów działania oraz zasad ostrożności. Ocena zachowania przewoźnika powinna być dokonywana przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności przewoźnika, od którego można wymagać podwyższonej staranności. Przykładowo, za rażąco niedbałe może być traktowane zachowanie przewoźnika, który gubi przesyłkę wydając ją podmiotowi innemu niż odbiorca, a następnie nie odzyskuje niezwłocznie tej przesyłki i nie dostarcza jej adresatowi.
Przedawnienie roszczeń wobec przewoźnika
Roszczenia nadawcy przesyłki wobec przewoźnika ulegają przedawnieniu w stosunkowo krótkim terminie. Przykładowo, roszczenia z tytułu utraty przesyłki przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym przesyłka mogła zostać uznana za utraconą. Roszczenia z tytułu uszkodzenia przesyłki przedawniają się natomiast z upływem roku od dnia wydania przesyłki.
Autor: Jakub Piejak
