4 czerwca 2024 roku Trybunał Konstytucyjny ogłosił ważny wyrok dotyczący emerytów, którzy skorzystali z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę. Trybunał uznał, że art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej jest niezgodny z Konstytucją RP w przypadku osób, które złożyły wniosek o wcześniejszą emeryturę przed 6 czerwca 2012 roku.
Na czym polegał problem?ZUS, obliczając świadczenia dla osób przechodzących na wcześniejszą emeryturę, pomniejszał kapitał emerytalny o kwoty wypłacone w ramach wcześniejszych świadczeń. Oznaczało to, że po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego emeryci otrzymywali znacznie niższe świadczenia. Takie przeliczenie było niekorzystne, ponieważ osoby te nie miały świadomości, że korzystanie z wcześniejszej emerytury wpłynie na wysokość przyszłych wypłat.
Kogo dotyczy wyrok TK?Wyrok dotyczy emerytów, którzy:
- złożyli wniosek o wcześniejszą emeryturę przed 6 czerwca 2012 r.,
- otrzymali pierwsze świadczenie przed styczniem 2013 r.
Dzięki wyrokowi mogą oni ubiegać się o:
- ponowne przeliczenie emerytury,
- podwyższenie świadczenia,
- wypłatę rekompensaty za utracone środki.
Przed 6 czerwca 2012 roku osoby decydujące się na wcześniejszą emeryturę nie były informowane o jej długofalowych konsekwencjach finansowych. W przeciwieństwie do osób, które przechodząc na wcześniejszą emeryturę po tej dacie były świadome, że ich przyszłe świadczenia będą pomniejszone. Miały zatem wybór czy decydować się na szybsze skorzystanie ze świadczeń, czy też poczekać do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.
Czy można już składać wnioski do ZUS o przeliczenie?Niestety, wyrok Trybunału Konstytucyjnego (sygn. SK 140/20) nie został jeszcze opublikowany w Dzienniku Ustaw, co oznacza, że formalnie nie wywołuje skutków prawnych. Brak publikacji wyroku powoduje, że orzecznictwo sądów w tej sprawie nie jest ugruntowane, a wnoszenie odwołania od decyzji ZUS w zakresie odmowy ponownego przeliczenia emerytury jest obarczone ryzykiem przegrania sprawy. Są jednak sądy, w których zapadły korzystne wyroki dla emerytów, którzy odwołali się od decyzji ZUS. Warto zatem trzymać rękę na pulsie i śledzić publikację wyroku oraz rozstrzygnięcia sądów w podobnych sprawach.
Autor: apl. radc. Aleksandra Warszewska
