Zastrzeżenie numeru PESEL

W celu ograniczenia niektórych skutków kradzieży tożsamości – przepisy Ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. – wprowadziły możliwość zastrzeżenia numeru PESEL. Wejście w życie w/w przepisów ma na celu ograniczyć próby kradzieży tożsamości, w wyniku których dochodzi do oszustw i wyłudzeń.

Dzięki zmianom nikt poza właścicielem konkretnego – zastrzeżonego numeru PESEL, nie będzie miał możliwości zawarcia umowy kredytu, umowy sprzedaży na raty, umowy sprzedaży nieruchomości, czy nawet wyrobienia duplikatu karty SIM.

Od 1 czerwca 2024 r. przez zawarciem umowy kredytu – banki i inne instytucje kredytowe, będą miały obowiązek sprawdzać w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL czy numer PESEL potencjalnego kredytobiorcy nie został zastrzeżony. W przypadku jego zastrzeżenia – tożsamość osoby chcącej zawrzeć umowę kredytu w oparciu o konkretny numer PESEL – będzie musiała zostać dodatkowo zweryfikowana. Ustawa nie zabrania Bankom zawierania umowy kredytu z osobami, których numer PESEL został zastrzeżony. Banki nie będą miały jednak możliwości egzekwowania należności wynikających z powstałego zobowiązania.

Obowiązek weryfikacji numeru PESEL został również nałożony na notariuszy. Od 1 czerwca 2024 r., przed podjęciem czynności zmierzających do np.: zbycia nieruchomości – notariusz będzie miał obowiązek sprawdzić, czy numer PESEL strony zbywającej nie został zastrzeżony w Rejestrze. Jeżeli okaże się, że widnieje w systemie – umowa sprzedaży nieruchomości nie będzie mogła zostać zawarta. Będzie to możliwe dopiero po wycofaniu zastrzeżenia z Rejestru przez osobę posługująca się konkretnym numerem PESEL.

WAŻNE!
Ustawa przewiduje, iż obywatele nie będą obciążeni za zobowiązania zaciągnięte na ich numer PESEL bez ich wiedzy – pomimo istniejącego zastrzeżenia.

Jak zastrzec swój numer PESEL?

•  przez aplikację MObywatel;
• we właściwym Urzędzie Gminy;
• przez pełnomocnika.

Kiedy numer PESEL zastrzegany jest z urzędu?

• w przypadku zgłoszenia zagubienia dowodu osobistego;
• w przypadku zgłoszenia wykorzystania danych z dowodu osobistego;
• w przypadku śmierci.

Zastrzeżenie numeru PESEL daje konsumentom poczucie bezpieczeństwa. Nie dziwi więc fakt, że wielu konsumentów już dokonało zastrzeżenia w Rejestrze. Przed podjęciem czynności zmierzających do zastrzeżenia numeru PESEL warto jednak zastanowić się, czy zawarcie umowy kredytu, zakup na raty czy podjęcie czynności u notariusza nie będą w najbliższym czasie konieczne.
Ustawa przewiduje, że zarówno zastrzeżenia, jak i cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL można dokonywać bezpłatnie i bez limitu.

Autor: Aleksandra Warszewska