Zgodnie z art. 491(14) Prawa upadłościowego: Po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności i przeprowadzeniu likwidacji majątku wchodzącego w skład masy upadłości syndyk składa sądowi projekt planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informację, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 491(14a) ust. 1 lub art. 491(16) ust. 1 lub 2a.

 

Plan spłaty będzie odpowiednio ustalony na:

• max. 36 miesięcy – z praktycznego punktu widzenia plan spłaty jest najczęściej ustalany właśnie na dany okres,
• w uzasadnionych przypadkach może zostać określony na okres od 36 miesięcy do 84 miesięcy ze względu na rażące niedbalstwo lub umyślność w doprowadzeniu do niewypłacalności lub też istotnym pogłębieniu stanu niewypłacalności,
• rzadko od roku do 2 lat w przypadku zaspokojenia wierzycieli w dużym stopniu.

Osoby, które nie doprowadziły do stanu swojej niewypłacalności w sposób umyślny lub w skutek rażącego niedbalstwa są obejmowane planem spłaty na okres 36 miesięcy. Z takim przypadkiem spotkamy się m.in. w następstwie utraty pracy przez upadłego lub też pogorszenia stanu zdrowia. W sytuacji, gdy upadły doprowadził do zadłużenia umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa plan spłaty wierzycieli zostanie ustalony na okres nie krótszy niż 36 miesięcy, najdłużej na okres 84 miesięcy.

Dodatkowo, art. 491(14) Prawa upadłościowego odwołuje się do przesłanek, które mogą spowodować, iż do ustalenia planu spłaty nie dojdzie lub też warunkowo plan spłaty zostanie zawieszony. Mowa o odmowie oddłużenia, umorzeniu zobowiązań bez planu spłaty lub warunkowym umorzeniu planu spłaty.

Odmowa oddłużenia następuje ze względu na celowe postępowanie dłużnika prowadzące do powstania stanu niewypłacalności lub wcześniejsze umorzenie zobowiązań upadłego w ciągu ostatnich 10 lat. W takiej sytuacji zgromadzane w postępowaniu upadłościowym fundusze zostaną podzielone między zgłoszonych wierzycieli.

Umorzenie zobowiązań upadłego bez planu spłaty będzie miało miejsce w przypadku osoby, która jest trwale niezdolna do dokonywania jakichkolwiek spłat – przykładowo w następstwie poważnym problemów zdrowotnych.

Warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego jest związane z okresową niezdolnością do wykonywania planu spłaty. Okres warunkowy może obejmować 5 lat. W tym czasie upadły nie może dokonywać czynności, które mogłyby uczynić mniej zasobnym majątek upadłego. W szczególnych okolicznościach o zgodę na dokonanie danej czynności dot. majątku upadły może zwrócić się do sądu. Dodatkowo upadły co roku, do końca kwietnia musi składać sprawozdanie dot. sytuacji majątkowej i zawodowej w związku z planem spłaty. W przypadku ustania okresowej niezdolności do wykonywania planu spłaty wniosek o jego wykonanie może złożyć odpowiednio wierzyciel lub upadły, Sąd po zbadaniu stanu sprawy ma możliwość uchylenia postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego i ustaleniu plany spłaty do realizacji. Należy dodatkowo zwrócić uwagę, iż Sąd może także uchylić postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego i ustalić brak możliwości oddłużenia: jeśli upadły nie złożył w wymaganym terminie sprawozdania dot. sytuacji majątkowej i zawodowej lub dane zawarte w sprawozdaniu są nieprawdziwe, dokonał czynności majątkowej uszczuplając swój majątek bez zgody sądu, jak też dokonał czynności prawnej z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Reasumując, warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego może docelowo wydłużyć oddłużenie nawet do 12 lat lub też w wyjątkowych okolicznościach ostatecznie doprowadzić do ustalenia braku możliwości oddłużenia upadłego.

Na koniec warto zwrócić uwagę, czym różni się celowość w działaniu od umyślności? Rozróżnienie tych dwóch pojęć i ustalenie, z którym z nich będziemy mieli do czynienia w danym stanie faktycznym, jak widać będzie miało spory wpływ na przebieg postępowania upadłościowego. Przy umyślności będziemy mówić o planie spłaty na okres od 36 do 84 miesięcy, natomiast przy celowym działaniu upadłego nie możemy liczyć na jakikolwiek plan spłaty i umorzenie pozostałych zobowiązań w postępowaniu upadłościowym. Z celowym działaniem dłużnika mamy do czynienia jeśli czynności przez niego podejmowane są nakierowane na osiągniecie celu w postaci niewypłacalności – jest to zamiar bezpośredni i nie mający podstawy prawnej. Natomiast o samej umyślności mowa jeśli dłużnik dokonywał świadomie danych czynności jednak jego zamiarem bezpośrednim nie było osiągnięcie stanu niewypłacalności.

W związku z powyższym, co zaznaczyłam już w pierwszym artykule, ogłoszenie upadłości nie zawsze ostatecznie doprowadzi do oddłużenia upadłego – dlatego tak ważna jest dokładna analiza stanu sprawy przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej i odpowiednie przygotowanie do procedury oddłużenia w postępowaniu upadłościowym.

Jeśli potrzebują Państwo pomocy prawnej w zakresie upadłości – zapraszam do kontaktu z Kancelarią pod nr ☎️ 730 307 301 – profesjonalnie zajmujemy się prowadzeniem spraw o ogłoszenie upadłości konsumenckiej i odpowiednim przygotowaniem do procedury oddłużenia w postępowaniu upadłościowym.

Autor tekstu: Alicja Antosik