Czy upadłość konsumencka zawsze łączy się z planem spłaty wierzycieli?
Z oczywistych względów syndyk nie sprzeda całego majątku upadłego, zostawiając go bez środków do życia – jak już wcześniej wskazywałam nie wszystko, co ma dodatnią wartość zostanie włączone do masy upadłości. O co dłużnik może być spokojny? Odsyłam tutaj.
Syndyk dokonuje likwidacji majątku upadłego samodzielnie, zgodnie natomiast z art. 491(11a) Prawa Upadłościowego jest obowiązany powiadomić wierzycieli oraz sąd o sposobie likwidacji nieruchomości oraz składnikach majątku, których wartość oszacowania wskazana w spisie inwentarza przekracza pięciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz nieruchomości.
Czy wierzycielowi i upadłemu przysługuje środek ochrony przed działaniem syndyka?
Upadłemu, wierzycielowi oraz innym osobom, których prawa zostały naruszone lub też zagrożone działaniem syndyka przysługują środki ochrony, które stanowią niejako odpowiednik skargi na czynności komornika. Skarga na czynności syndyka jest środkiem, który zasługuje na uwzględnienie zwłaszcza przy likwidacji majątku, którą to syndyk wykonuje samodzielnie.
Jak wygląda skarga na czynności syndyka i gdzie ją składamy?
Skarga na czynności syndyka jest odpowiednikiem pisma procesowego wraz ze wskazaniem czynności lub zaniechania syndyka, które podlega zaskarżeniu. Skargę składa się bezpośrednio do syndyka, który w terminie 3 dni jest zobowiązany odnieść się do przedmiotowego środka zaskarżenia. W przypadku nieuwzględnienia skargi w całości, skarga wraz z uzasadnieniem syndyka zostaje przekazana do sądu. Sąd ma 7 dni na jej rozpoznanie. Należy zaznaczyć, że skarga sama w sobie nie wstrzymuje czynności syndyka, czynności mogą zostać jednak wstrzymane decyzją sądu.
Po likwidacji majątku upadłego syndyk sporządza projekt planu spłaty wierzycieli lub wskazuję inny sposób zakończenia postępowania, zgodnie z art. 491 [14] – Prawa upadłościowego: Po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności i przeprowadzeniu likwidacji majątku wchodzącego w skład masy upadłości syndyk składa sądowi projekt planu spłaty wierzycieli z uzasadnieniem albo informację, że zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 491 [14a] postanowienie o odmowie ustalenia planu spłaty wierzycieli lub umorzeniu albo warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
Plan spłaty wierzycieli
Projekt planu spłaty wierzycieli jest doręczany wierzycielom i upadłemu wraz z pouczeniem o możliwości złożenia własnego stanowiska, co do prezentowanego planu spłaty.
W dalszej kolejności syndyk składa do sądu: projekt planu spłaty wierzycieli, dowody doręczenia projektu planu spłaty wierzycielom i upadłemu, stanowiska wierzycieli i upadłego, co do projektu planu spłaty.
Co uwzględnia plan spłaty wierzycieli?
Treść planu spłaty musi z jednej strony uwzględniać wysokość niezaspokojonych wierzytelności w toku postępowania upadłościowego, stopień zaspokojenia wierzycieli w wyniku likwidacji majątku, a z drugiej strony konieczność utrzymania upadłego, jego potrzeby mieszkaniowe i możliwości zarobkowe.
Czy plan spłaty wierzycieli po likwidacji majątku jest obligatoryjnym elementem postępowania upadłościowego?
W wyjątkowych sytuacjach Sąd upadłościowy może odstąpić od ustalenia planu spłaty. Świadczy o tym art. 491 (16) Prawa Upadłościowego, zgodnie z którym: „Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.” Jak dodatkowo wskazał Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w postanowieniu z dnia 12 października 2017 r. w sprawie XV GUp 816: „bez znaczenia jest wysokość niezaspokojonych zobowiązań, przyczyna powstania trudnej sytuacji osobistej upadłego czy też inne okoliczności. Sama obiektywnie istniejąca sytuacja osobista upadłego wykluczająca jakiekolwiek spłaty w ramach planu jest wystarczającą podstawą do umorzenia zobowiązań bez ustalania planu spłaty wierzycieli”.
Reasumując, po likwidacji majątku upadłego Sąd może postanowić o spłacie wierzycieli lub też umorzyć zobowiązania upadłego. Należy wskazać, że istotą postępowania upadłościowego jest oddłużenie upadłego, a tym samym zaproponowanie najlepszego rozwiązania wyjścia z długów – “zasadniczym (pierwszoplanowym) celem tzw. upadłości konsumenckiej jest oddłużenie osoby fizycznej. Chodzi więc przede wszystkim o umożliwienie osobie fizycznej normalnego funkcjonowania przez uzyskanie oddłużenia i tzw. ” nową szansę”, a nie tylko doprowadzenie do zaspokojenia roszczeń wierzycieli” (postanowienie Sądu Okręgowy w Warszawie z dnia 9 stycznia 2018 r., o sygn. akt: XXIII Gz 1103/17).
Oprócz planu spłaty, umorzenia zobowiązań Sąd może zadecydować o odmowie ustaleniu planu spłaty lub warunkowym umorzeniu zobowiązań. O tym jednak w kolejnych artykułach.
Autor tekstu: Alicja Antosik