Postępowanie upadłościowe chroni dłużnika przed bezdomnością poprzez możliwość wydzielenia mu na jego wniosek kwoty, którą będzie mógł przeznaczyć na wynajem mieszkania po sprzedaży nieruchomości należącej do niego, a objętej masą upadłości.

 

Należy podkreślić, że kwota na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego jest wydzielana z sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości tylko na wniosek upadłego, a sam wniosek jest wolny od opłat.

Zgodnie z art. 342a Prawa upadłościowego pkt 1 ,,Jeżeli upadły jest osobą fizyczną i w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo jego dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły, a konieczne jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, z sumy uzyskanej z jego sprzedaży wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od dwunastu do dwudziestu czterech miesięcy”.

 

Co to oznacza dla upadłego w praktyce?

Powyższy artykuł można wskazać jako jedno z najważniejszych uprawnień upadłego w związku z likwidacją jego majątku w toku postępowania upadłościowego. Upadły nie powinien się martwić, iż hipotetycznie po spieniężeniu jego majątku on sam zostanie ‘na ulicy’, lecz w odpowiednim czasie złożyć wniosek do Sędziego-komisarza o zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych. Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego powinno w pełni pozwolić na wykonanie ustalonego w postępowaniu planu spłaty wierzycieli.

Obligatoryjnym warunkiem powstania prawa do udzielenia upadłemu kwoty, w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jest okoliczność zamieszkiwania w domu lub lokalu, który wchodzi w skład masy upadłości. Z pojęciem “zamieszkiwania w domu lub lokalu” należy utożsamiać faktyczne i stałe przebywanie w nim. Bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż w masie upadłości może znaleźć się nawet kilka nieruchomości upadłego – kwota do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jest wydzielana w związku ze sprzedaży nieruchomości, w której upadły faktycznie zamieszkuje, a nie np. związana ze sprzedażą gruntu rolnego, który także był własnością upadłego.

 

Co upadły musi zawrzeć we wniosku o zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych?

Upadły musi wykazać przede wszystkim konieczność zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych oraz osób pozostających na jego utrzymaniu. Zważyć należy, że fakt pozostawiania na utrzymaniu upadłego nie utożsamiamy tylko z formalną więzią. Trzeba wykazać przede wszystkim więzy ekonomiczne, które łączą daną osobę z upadłym oraz ‘wspólne życie’. Fakt czy mamy do czynienia z małżeństwem nie będzie miał tutaj wpływu, musimy przede wszystkim wykazać, że dana osoba pozostaje na utrzymaniu upadłego. To samo tyczy się dzieci osoby pozostającej na utrzymaniu upadłego, nawet jeśli nie są spokrewnione z upadłym.

W dalszej kolejności upadły winny wskazać cechy lokalu, który zaspokoi jego potrzeby mieszkaniowe wraz z określeniem potencjalnego metrażu mieszkania oraz liczby pokoi. Po określeniu potrzeb mieszkaniowych należy wskazać we wniosku jaki koszt jest związany z  wynajmem danego mieszkania w mieście, w którym upadły zamieszkiwał. Z wnioskiem o zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych najlepiej złożyć przykładowe oferty dot. wynajmu nieruchomości o metrażu podobnym do tego, o który wnioskujemy. Jeśli mamy do czynienia z sytuacją, w której upadły zamieszkuje w dużym mieście we wniosku można dodatkowo wskazać lokalizację, w której dotychczas koncentrowało się życie prywatne i zawodowe upadłego oraz uzasadnić potrzeby wynajmu mieszkania w danej lokalizacji, np. małą odległością od miejsca pracy upadłego.

 

Jaki okres może obejmować wniosek o zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych?

Można zawnioskować o zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na okres od 12 do 24 miesięcy, przy określeniu miesięcznego kosztu wynajmu mieszkania na poziomie 2 500 zł można wnioskować nawet o 60 000 zł biorąc pod uwagę zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na 24 miesiące.

 

Co Sąd weźmie pod uwagę przy ocenie wniosku o zabezpieczenie potrzeb mieszkaniowych?

Sędzia-komisarz określając kwotę niezbędną upadłemu weźmie pod uwagę przede wszystkim potrzeby mieszkaniowego upadłego, ilość osób pozostających na utrzymaniu upadłego, jego możliwości zarobkowe oraz sumę uzyskaną ze sprzedaży lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. Niezbędnym elementem do ustalenie kwoty rzeczywiście potrzebnej Upadłemu będzie także opinia syndyka.

Na postanowienie Sędziego-komisarza o ustalonej kwocie przysługuje zażalenie.

 

Czy Upadły może starać się o zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jeszcze przed sprzedażą mieszkania?

Zgodnie z art. 342a Prawa upadłościowego pkt 3: ,,Jeżeli fundusze masy upadłości na to pozwalają, a opuszczony przez upadłego lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny nie został jeszcze zbyty, sędzia-komisarz może przyznać upadłemu zaliczkę na poczet kwoty, o której mowa w ust. 1.”

W praktyce oznacza to możliwość wnioskowania do Sędziego-komisarza o zaliczkę na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jeszcze przed sprzedażą nieruchomości, w której wcześniej Upadły zamieszkiwał. Powyższe unormowanie daje możliwość upadłemu uzyskania zaliczki na pokrycie takich kosztów jak kaucja, czy pokrycie czynszu z góry za pierwszy miesiąc wynajmu mieszkania, które ma spełniać potrzeby mieszkaniowe upadłego.

Na marginesie należy tylko wskazać, że obecnie Ustawa nie przewiduje mechanizmu za pomocą, którego można sprawdzić jak Upadły rzeczywiście wydatkuje wypłacone mu jednorazowo środki.

Jeśli potrzebują Państwo pomocy prawnej w zakresie upadłości – zapraszam do kontaktu z Kancelarią pod nr ☎️ 730 307 301 – profesjonalnie zajmujemy się prowadzeniem spraw o ogłoszenie upadłości konsumenckiej i odpowiednim przygotowaniem do procedury oddłużenia w postępowaniu upadłościowym.

Autor tekstu: Alicja Antosik