PRAWO KONSUMENTA DO ODSTĄPIENIA OD UMOWY ZAWARTEJ NA ODLEGŁOŚĆ LUB POZA LOKALEM PRZEDSIĘBIORSTWA

Gwałtowny rozwój handlu przez Internet przyczynił się w ostatnich latach do znacznego wzrostu liczby transakcji dokonywanych przez konsumentów w sieci. Uwzględniając wynikające z tego zagrożenia, ustawodawca wprowadził przepisy służące ochronie konsumentów m.in. w stosunkach z przedsiębiorcami, którzy prowadzą sklepy internetowe oraz świadczą usługi przez Internet.

O różnicach pomiędzy rozwiązaniem,  wypowiedzeniem a odstąpieniem od umowy pisaliśmy już tutaj: https://kancelaria-certus.pl/rozwiazanie-wypowiedzenie-a-odstapienie-od-umowy/, teraz szerzej omówimy prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa.

Prawo konsumenta do rezygnacji z umowy

Najważniejszym uprawnieniem konsumenta jest możliwość odstąpienia w terminie 14 dni od umowy zawartej:

1.  na odległość, czyli np. umowy zawartej z przedsiębiorcą przez Internet,
2.  poza lokalem przedsiębiorstwa, czyli np. umowy zawartej z przedsiębiorcą przy jednoczesnej fizycznej obecności stron w miejscu niebędącym lokalem przedsiębiorcy albo podczas wycieczki czy pokazu zorganizowanego przez przedsiębiorcę.

Konsument może zrezygnować z umowy bez podania przyczyny. Celem takiego rozwiązania jest umożliwienie konsumentowi zapoznania się z nabytymi od przedsiębiorcy towarami bądź usługami. Odstąpienie od umowy co do zasady nie generuje dla konsumenta dodatkowych kosztów z wyjątkiem kosztów zwrotu towaru. Jeśli przedsiębiorca zgodził się ponieść te koszty lub nie poinformował konsumenta o konieczności ich poniesienia-zwrot towaru odbywa się na koszt przedsiębiorcy.

Jak obliczyć termin na odstąpienie?

Konsument może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy w ciągu 14 dni od daty doręczenia mu towaru. Jeśli umowa obejmuje dostawę wielu towarów dostarczanych osobno lub w częściach, 14 dniowy termin na rezygnację z umowy biegnie od doręczenia Konsumentowi ostatniego towaru lub jego części. W sytuacji, gdy umowa obejmuje regularną dostawę towarów przez ustalony czas, to 14 dniowy termin rozpoczyna się od dostarczenia Konsumentowi pierwszego z towarów. W pozostałych przypadkach 14 dniowy termin biegnie od dnia zawarcia umowy.

Jeśli przedsiębiorca nie przekazał konsumentowi informacji o prawie odstąpienia od umowy, to konsument może zrezygnować z umowy bez podania przyczyny w ciągu 12 miesięcy liczonych od dnia upływu 14 dniowego terminu na odstąpienie. Przykładowo, jeśli konsument odebrał towar w dniu 1 marca 2023 r. i nie został poinformowany o przysługującym mu prawie odstąpienia może zrezygnować z umowy do dnia 15 marca 2024 r.

W jaki sposób można odstąpić od umowy?

Konsument powinien nadać oświadczenie o odstąpieniu od umowy listem poleconym najpóźniej w 14 dniu od momentu odbioru towaru lub zawarcia umowy. Konsument może złożyć takie oświadczenie drogą elektroniczną, ale tylko wtedy, gdy przedsiębiorca wyraźnie poinformował go o takiej możliwości.

Skutki odstąpienia od umowy

W przypadku skutecznego złożenia oświadczenia o odstąpieniu umowę traktuje się jako nigdy niezawartą. Konsument jest zobowiązany zwrócić towar przedsiębiorcy niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od daty odstąpienia. Nie ma takiej konieczności, jeśli przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze towar. Przedsiębiorca natomiast jest zobowiązany do zwrotu na rzecz konsumenta wszystkich otrzymanych w ramach umowy płatności oraz kosztów dostarczenia towaru niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od daty odstąpienia przy czym przedsiębiorca może wstrzymać się ze zwrotem płatności do czasu zwrotu towaru przez konsumenta.

Wyłączenie prawa do odstąpienia od umowy

Przepisy przewidują pewne ograniczenia w zakresie możliwości rezygnacji przez konsumenta z umowy bez podania przyczyny. Konsument nie może skorzystać z takiego prawa w przypadku umów, których przedmiotem jest np.:

1.  świadczenie usług, które przedsiębiorca wykonał w pełni za zgodą konsumenta i skutecznie poinformował go o utracie prawa odstąpienia,
2.  towar nieprefabrykowany, wyprodukowany według specyfikacji konsumenta lub służący zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb.

 

Autor tekstu: Jakub Piejak